Paslanmaz Çelikleri
PASLANMAZ ÇELİKLERİNDE YUVARLAK , KARE , LAMA , PROFİL ,ALTIKÖŞE VE SAC SATIŞLARIMIZ MEVCUTTUR
Paslanmaz Çelikler
Paslanmaz çelikler, bileşimlerinde en az %11 krom içeren bir çelik ailesidir. Bu çeliklerin yüksek korozyon dayanımını sağlayan asıl unsur; yüzeye kuvvetle tutunmuş, yoğun, sünek, çok ince ve saydam bir oksit tabakasının varlığıdır. Çok ince olan bu amorf tabaka sayesinde paslanmaz çelikler, kimyasal reaksiyonlarda pasif davranarak korozyona karşı dayanım kazanırlar. Söz konusu oksit tabakası, oksijen bulunan ortamlarda oluşur ve dış etkilerle (kesme, aşınma, talaşlı imalat, vb.) bozulsa dahi kendini onararak eski özelliğine tekrar kavuşur.
Ferritik-Ostenitik (Dubleks),
Çökeltme sertleşmesi uygulanabilen alaşımlar.
Bu grupların en yaygın olarak kullanılanları şüphesiz ostenitik ve ferritik paslanmaz çeliklerdir. Ferritik paslanmaz çelikler düşük karbonlu olup %12-18 krom içerirken ostenitik paslanmaz çelikler temel olarak %18 krom ve %8 nikel içerirler. Ferritik paslanmaz çelikler alaşımında nikel içermediğinden mıknatıslanabilir. Toplam paslanmaz çelik üretiminin kompozisyonu incelendiğinde, ostenitik paslanmaz çeliklerin üretimde %70 ile en çok kullanılan paslanmaz çelik olduğu görülmektedir.
Paslanmaz çelikler, bileşimlerinde en az %11 krom içeren bir çelik ailesidir. Bu çeliklerin yüksek korozyon dayanımını sağlayan asıl unsur; yüzeye kuvvetle tutunmuş, yoğun, sünek, çok ince ve saydam bir oksit tabakasının varlığıdır. Çok ince olan bu amorf tabaka sayesinde paslanmaz çelikler, kimyasal reaksiyonlarda pasif davranarak korozyona karşı dayanım kazanırlar. Söz konusu oksit tabakası, oksijen bulunan ortamlarda oluşur ve dış etkilerle (kesme, aşınma, talaşlı imalat, vb.) bozulsa dahi kendini onararak eski özelliğine tekrar kavuşur.
Genel olarak paslanmaz çelikler beş ana grupta toplanmaktadır :
· Ferritik,
· Martenzitik,
· Ostenitik,
· Ferritik-Ostenitik (Dubleks),
· Çökeltme sertleşmesi uygulanabilen alaşımlar.
Bu grupların en yaygın olarak kullanılanları şüphesiz ostenitik ve ferritik paslanmaz çeliklerdir. Ferritik paslanmaz çelikler düşük karbonlu olup %12-18 krom içerirken ostenitik paslanmaz çelikler temel olarak %18 krom ve %8 nikel içerirler. Ferritik paslanmaz çelikler alaşımında nikel içermediğinden mıknatıslanabilir. Toplam paslanmaz çelik üretiminin kompozisyonu incelendiğinde, ostenitik paslanmaz çeliklerin üretimde %70 ile en çok kullanılan paslanmaz çelik olduğu görülmektedir.
PASLANMAZ ÇELİKLERİN KULLANIM ALANLARI
-Pompa mili
-Vana mili
-Çatal.bıçak
-Bıçak ağzı
-Cerrahi aletler
-İğneli sübap
-Makas ağzı
Paslanmaz Çelikler |
|||||||||||
AISI SAE |
C |
Mn |
Si |
S |
P |
Cr |
Ni |
Mo |
Cu |
Ti |
Özellikler ve Kullanım Yerleri |
302 |
0.05 0.15 |
2.00 |
2.00 |
0.015 |
0.045 |
16.00 |
6.00 |
0.80 |
- |
- |
Soğuk çekilmiş durumda hafif manyetik ostanitik çelik olup yaylarda, antenlerde, çatal- kaşık- bıçaklarda, vidalarda kullanılır |
304 |
0.07 |
2.00 |
1.00 |
0.030 |
0.045 |
17.00 |
8.00 |
- |
- |
- |
Soğuk çekilmiş durumda hafif mıknatıslanma gösterir, kaynak yapılabilir. Kimyasal direnci yüksek, derin sıvımaya uygun bitr çeliktir. Özellikle taşlanma veya parlatma sonrasında mükemmel bir çeliktir ve 300 C'e kadar rahatlıkla kullanılır. Özellikle yiyecek, kimya endüstrilerinde, inşaatlarda. otomativde. beyaz eşyalarda, çatal- kaşık- bıçaklarda, rendelerdeve kesici olmayan cerrahi aletlerde kullanılır. |
304L |
0.030 |
2.00 |
1.00 |
0.030 |
0.045 |
18.00 |
10.00 |
- |
- |
- |
304'e benzer, ancak daha düşük karbonu sayesinde tane arası korosyon direnci arttırılmıştır. Kaynak edilebilme ve soğuk dövülebilme özellikleri oldukça iyidir. |
310 |
0.25 |
2.00 |
1.00 |
0.030 |
0.045 |
24.00 |
19.00 |
- |
- |
- |
Yüksek sıcaklıklarda deformasyon istenmeyen yerlerde kullanılır. |
314 |
0.20 |
2.00 |
1.50 |
0.030 |
0.045 |
24.00 |
19.00 |
- |
- |
- |
Yüksek ısının söz konusu oluğu alanlarda kullanılırlar. |
316 |
0.07 |
2.00 |
1.00 |
0.030 |
0.045 |
16.50 |
10.00 |
2.00 |
- |
- |
Sülfürük asitili, fosforik asitli ve klorik asitli ortamlara dirençlidir. Molibden ilavesi sayesinde 300 C'ye kadar taneler arasında korezyona da direnir. Genellikle kağıt lastik, kimya, ilaç endüstrileri ile birlikte özelliklede tekstil ve boya endüstrilerinde kullanılır |
316L |
0.030 |
2.00 |
1.00 |
0.030 |
0.045 |
16.50 |
10.00 |
2.00 |
- |
- |
316 ile aynıdır. Ancak daha düşük karbonu nedeniyle taneler arası korozyon direnci iyileşmiştir. Kaynak edilebilirlik özelliği ve soğuk dövülebilme özelliği oldukça iyidir |
410 |
0.06 |
1.50 |
1.00 |
0.030 |
0.040 |
11.50 |
0.75 |
- |
- |
- |
Cr' martensitik çeliktir, sertleştirilebilirler.Islah edilmiş durumda çok iyi paslanmazlık özelliği gösterir. Tavlanmış durumda çok iyi soğuk işlenebilme özelliğine sahiptir. Çatal-bıçak ve makaslar için çok uygundur |
416 |
0.06 |
1.50 |
1.00 |
0.15 |
0.040 |
12.00 |
- |
0.60 |
- |
- |
410' un kükürtlü tipidir. Bu sayede talaşlı imalat özelliği arttırılmıştır. Tüm durumlarda mıknatıslık özelliği gösterir. Ağır korazif şartlara uygun değildir. |
430 |
0.08 |
1.00 |
1.00 |
0.030 |
0.040 |
16.00 |
- |
- |
- |
- |
Cr' lu ferritik çeliktir, sertleşmez, özelliklle tavlanmış durumda iyi soğuk şekillendirilebilir. Paslanmazlık ve parlaklık özellikleri yüksektir. Bu nedenle sütçülük ve bira endüstrilerinde, sabun sanayinde, otomativde, ev eşyalarında, alış-veriş otomatlarında, benzin pompalarında, gemi imalatında klorik asitli alanlarda kullanılır |